Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması'nda yapılan düzenlemeler,zorunluluklar

  Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması hakkında yapılan düzenlemeler,zorunluluklar söz konusu evet,fakat bu zorunluluklar neler? Neden,niçin ne zaman çıktı?özet şekilde cevaplamaya çalışalım;

1-ADR nedir? 

ADR= Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşmasıdır.

Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu gözetiminde  hazırlanmıştır ve 29 Ocak 1968 tarihinde yürürlüğe girmiştir. ADR, 21 Ağustos 1975 tarihinde New York’ta Madde 14 (3)’te değişiklik öngören bir Protokolün imzalanmasıyla değişikliğe tabi olmuştur ve bu protokol 19 Nisan 1985 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2-Neden ADR ye uygun düzenlemeler yapmalıyız?

ADR, AB Müktesebatının bir parçasıdır. AB’ye girmek isteyen üye ülkeler bunu iç taşımacılıkta uygulamak zorundadır.

3-ADR anlaşmasının genel yapısal özellikleri?

• Taraf ülkeler arasında karşılıklı güven ve işbirliğini hedefler.

• Yüksek düzeyde güvenliği sağlamak hedeflenir.

• Diğer taraf ülkeler ile anlaşma yapma olanağı sunar.

• Diğer taşıma türleri ile uyumu sürdürmek, yeni bilimsel ve teknolojik gelişmeler göz önünde bulundurularak her iki yılda bir yenilenir. (Son güncelleme 1 Ocak 2013’te yürürlüğe girmiştir).

• ADR, AB Müktesebatının bir parçasıdır. AB’ye girmek isteyen üye ülkeler bunu iç taşımacılıkta uygulamak zorundadır.

 • 1 Ağustos 2013 verilerine göre ADR’ye taraf 48 ülke bulunmaktadır.

4-Ülkemizdeki mevcut durum nedir?

ADR Anlaşması’na uyum süreci 30.11.2005 tarihinde 5434 sayılı kanun ile başlamıştır. 31 Mart 2007’de “Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik” Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılmıştır. Bu yönetmeliğin 01.01.2009 tarihinde yürürlüğe girmesi hedeflenmiştir. Ancak yönetmelik tam olarak uygulanmaya başlamadan 24.10.2013 tarihinde güncellenmiştir.

5-Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmeliğin getirdiği düzenleme ve zorunluluklara kısaca bakarsak;

• Karayollarında taşımacılık faaliyetinde bulunacak gerçek ve tüzel kişiler yetki belgesi almadan tehlikeli madde ve atık taşımacılığı yapamayacaklardır.

 • ADR sınıf 1, sınıf 6 ve sınıf 7’deki tehlikeli maddelerin taşınması için yetkili mercilerden izin alınması gerekmektedir.

 • ADR Bölüm 9’da tanımlanan taşıtların Türkiye’deki ilk muayenesinde, Bakanlık veya Bakanlığın yetkilendirdiği kurum/ kuruluşça verilmiş Taşıt Uygunluk Belgesi (ADR Uygunluk Belgesi) ile belgelendirilmesi zorunludur. Bu taşıtların dönemsel teknik muayeneleri yaptırılarak ADR Uygunluk Belgesinin geçerlilik süresini uzatmalıdırlar. 

• Tehlikeli yük taşımacılığı yapacak şoförlerin, Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5)/ADR Şoför Eğitim Sertifikasına sahip olmaları zorunludur.

 • Karayolu taşımacılığı alanında faaliyet gösteren; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, taşımacı, taşıt sürücüsü ve araçta bulunan diğer görevliler, alıcı, boşaltan ve tank-konteyner/taşınabilir tank işletmecilerinin hak, sorumluluk ve yükümlülükleri tanımlanmıştır. 

• Tehlikeli madde taşıyıcıları, yetkili makamlar tarafından belirlenen güzergâhlar ve park yerlerini kullanmalıdırlar. 

• Bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri gerçekleştiren işletmelerin, ADR Bölüm 1.8.3’te yer alan hükümlere göre tehlikeli madde güvenlik danışmanı istihdam etmesi veya tehlikeli madde güvenlik danışmanından hizmet alması zorunludur

. • Yetki belgesi sahipleri tehlikeli madde taşıyan taşıtlarına, Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası yaptırmak zorundadır. 

• Taşımacılık yetki belgesi sahipleri, faaliyet raporlarını Bakanlıkça belirlenen usule göre göndermek zorundadır.

 • Karayolları Genel Müdürlüğünce, karayolları üzerindeki tünellere ilişkin tünel kategorilerinin ADR’ye uygun olarak belirlenecek ve işaretlenecektir.

6-Dikkat edilmesi gereken diğer konular;

a)01.11.2014 sonrası üretilerek uygunluk belgesi düzenlenecek araçlar için ;BM/AEK R-105 Avrupa Ekonomik Komisyonu 105 Numaralı Regülasyonu'nun hükümlerine uyum zorunlu olacak.

b)Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınması Hakkında Yönetmelik kapsamında; dolduran, paketleyen, yükleyen, gönderen, alıcı, boşaltan ve tank-konteyner/ taşınabilir tank işletmecisi olarak bu faaliyetlerden biri veya birden fazlasıyla iştigal eden işletmelerin, Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi’nin almak zorundalar.

7-Diğer taşımacılık türlerinde uluslararası geçerli olan sözleşmeler?

Dünyada tüm taşıma türleri, kanunlar ile bir disiplin altına alınmıştır. Bunun için BM Tehlikeli Maddelerin taşınması Uzman Komisyonu- “Committee of Experts on the Transport of Dangerous Goods” tavsiye niteliğinde kararlar çıkarıyorlar.

 Her bir taşıma türü için tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin oluşturulan kurallara yönelik mevzuat ve sorumlu kuruluşlar aşağıdaki tabloda yer almakta;